Staat er een vakantie naar Sicilië in de planning, of een weekendje Palermo? Deze specialiteiten mag je beslist niet overslaan. En bij deze een oproep aan de Italiaanse restaurants van Groningen: wij zien deze gerechten graag op de menukaart verschijnen!
Arancine
Gefrituurd en in de vorm van een eierbal, maar dan met een vulling van risotto en kaas/groente/vlees/vis. Van bakkerijtjes tot strandtenten, op Sicilië vind je ze overal. Tip voor de stedentrip: aan de Via Maqueda in Palermo bevindt zicht een arancine-speciaalzaak genaamd KePalle. Naast een uitgebreid arsenaal aan hartige arancine kun je hier naderhand een toetje halen, bijvoorbeeld arancine met pistache of Nutella.
Cannoli
Een dag zonder cannoli is een dag niet geleefd. Het is geen officieel motto onder Sicilianen, maar dat zou het wel moeten zijn. Knapperig en gefrituurd opgerold deeg, gevuld met gezoete ricotta. Er zijn varianten met chocola, sinaasappel, pistache en wat-al-niet-meer. Wij aten de beste cannolo (enkelvoud) in Marsala, rijkelijk bestrooid met pistachenootjes en amandelen. Op vakantie was het vrijwel dagelijks een tussendoortje, mede omdat het niet in Groningen te verkrijgen is. Eenmaal thuis overweeg ik een frituurpan.
Marsala-wijn
Het pittoreske stadje Marsala heeft naam gemaakt met zijn wijn, een dessertwijn die ook goed te gebruiken is tijdens het koken. De inwoners van Marsala zijn trots op dit product en daarom is wijn een regelmatig terugkerend thema als je een paar dagen in de stad verblijft. Bij wijnbar La Sirena Ubriaca (Via Garibaldi 39) hebben ze verstand van zaken. Geef je smaakvoorkeur aan en laat je verrassen door de keuze van de bediening, aangevuld met bijpassende bruschetta’s. Ook erg leuk: Florio is een bekende producent van Marsalawijn. Dagelijks worden er rondleidingen door de wijnkelder gegeven, met als afsluiter een kleine proeverij (Via Vincenzo Florio 1).
Couscous di pesce
Ik associeer Italië voornamelijk met pizza en pasta, maar inmiddels hebben ze er een klein stukje van het Midden-Oosten omarmd: couscous. Ik trof zelfs een heuse couscouseria aan. De meer toeristische plaatsen van Sicilië liggen aan de kust, en omdat Italianen veel waarde hechten aan lokale producten is de verse vis present op vrijwel iedere menukaart. Bij dit gerecht krijg je gemengde vis op een flink bed van gekruide couscous, met daarnaast een schaaltje visbouillon om naar smaak toe te voegen. Tip voor de groenteliefhebbers: in Nederland zijn we eraan gewend dat er groente of salade bij een hoofdgerecht wordt geserveerd. Dit is op Sicilië meestal niet het geval, groenvoer is een bijgerecht en moet je vaak apart bestellen.
Caserecce met pistachepesto en garnalen
Ook een populair visgerecht, en wisselend in kwaliteit. Ik raakte op de laatste avond pas echt overtuigd. Caserecce is een verse pastasoort en pistachepesto een bijzonder smakelijk alternatief voor de traditionele variant met basilicum. Er moet echter wel een goede lepel pesto door de pasta worden geroerd, anders krijg je een vrij droge hap. Bij restaurant I Vitelloni in Trapani (Corso Vittorio Emanuele 67) weten ze hoe het moet.
IJs op brood
Ik stond versteld bij de eerste bezoeken aan een ijssalon: menig Siciliaan liep naar buiten met een briochebroodje en drie bollen ijs erop. Blijkbaar vinden Sicilianen twee bolletjes in een bakje wat al te karig: een toren van drie flinke lepels ijs op brood telt als een vullende – zij het weinig voedzame – lunch.
Caponata
Een smaakvolle en eenvoudige antipasto, bestaande uit aubergine, bleekselderij en nog wat groenten, gesmoord in een rijke tomatensaus. Voor de viseters is caponata met zwaardvis het proberen waard. Heerlijk om aan het einde de tomatensaus op te vegen met een broodje. Sicilianen weten over het algemeen wel raad met een aubergine: ik at ook een vegetarisch broodje met een gegrilde plak aubergine en Parmezaanse kaas. Voor wie een frituurpan in huis heeft: dip een dikke plak aubergine in een mengsel van broodkruim en ei, even in de frituurpan en op een broodje. Simpel en zalig, zoals we van de Italiaanse keuken gewend zijn.
En dan de pizza’s…
In Italië eet men later dan we hier gewend zijn, en in een ander patroon. Voor een uitgebreide maaltijd begin je met antipasti, gevolgd door een primo (vaak bestaande uit pasta) en een secondo (vlees of vis). Heb je nog een gaatje over, dan is de vierde gang een dolce. De porties van primi en secondi zijn wat kleiner, waardoor je niet iedere avond vier enorme gangen naar binnen werkt. Pizza valt natuurlijk buiten dit patroon, en is een primo en secondo ineen. Tip voor de stedentrip: bij een restaurant in het midden van de Piazza Sant’Onofrio in Palermo at ik één van mijn favorieten, een pizza parmigiana. Op een steenworp afstand hiervan zit Frida, een populaire pizzeria die vrijwel iedere avond propvol zit.
Een lunchtip voor de stedentrip
Italië heeft veel te bieden: eten, mode, kunst, geschiedenis. Toch is er een duistere kant, namelijk de maffia, tegenwoordig een doorn in het oog van Italiaanse ondernemers. Wie een eigen zaak wil openen, moet aan de maffia de zogeheten pizzu afdragen: beschermgeld. In 2008 weigerde de eigenaar van de Antica Focacceria San Francesco in Palermo beschermgeld te betalen, en getuigde hij tegen zijn afpersers, die een gevangenisstraf kregen. Tot op de dag van vandaag staat er een politiewagen op het plein van de focacceria, om de 180 jaar oude lunchtent te beschermen tegen een eventuele wraakaanval. San Francesco (Via Alessandro Paternostro 58) bestaat vijf generaties en is een begrip in Palermo, vanwege de broodjes en sinds kort vanwege de dappere eigenaar.